Inleiding

Naast het Scanonderzoek voert GfK sinds 2007 in opdracht van KVB/Stichting Marktonderzoek Boekenvak (KVB-SMB) vier maal per jaar ook onderzoek uit naar koop-, leen en leesgedrag onder Nederlanders. Dit doet het bureau via haar eigen online (access) consumentenpanel. Van de vier metingen zijn er twee wat uitgebreidere onderzoeken (themametingen) en twee reguliere beknoptere metingen. Op basis van deze data wordt de KVB Boekwerk Lezersmonitor samengesteld. De Lezersmonitor gaat over de (veranderingen) in samenstelling van het koop-, lees- en leenpubliek. Daarnaast verleent deze monitor inzichten in trends in motieven voor het kopen, lenen en lezen van boeken. Aan elke themameting doen gemiddeld 1.200 respondenten mee, aan de reguliere metingen 1.000 respondenten. Door weging op achtergrondvariabelen geslacht, leeftijd en opleidingsniveau worden de onderzoeksresultaten representatief gemaakt voor alle Nederlands die 13 jaar of ouder zijn.

Partners zijn de Koninklijke Boekverkopersbond (KBb) en de Groep Algemene Uitgevers van de Mediafederatie (GAU). Aan deze onderzoeken nemen ook Stichting Lezen, de Koninklijke Bibliotheek (voor de openbare bibliotheken) en Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) deel.

Belangrijkste indicatoren

Dit zijn de belangrijkste indicatoren:

  • frequentie van het kopen, lenen en lezen van boeken
  • voorkeur voor het kopen van papieren boeken dan wel e-books
  •  achtergrondkenmerken van koop-, leen- en leespubliek
  • achtergrondkenmerken van kopers via e-commerce dan wel fysieke boekwinkels

Methodologische keuzes

Om trends te bepalen is voor de Lezersmonitor een aantal enquêtevragen uit het SMB-consumentenonderzoek geselecteerd, die de afgelopen jaren (bijna) onveranderd zijn gebleven. Indien de enquêtevraag of antwoordmogelijkheid wel is aangepast, heeft GfK met behulp van methodologische verantwoorde hercoderingen ervoor gezorgd dat het toch mogelijk is de onderzoeksresultaten met elkaar te vergelijken.

De veldwerkperiode is elk jaar op vaste momenten (januari, april, juli en oktober), om seizoensinvloeden zoveel mogelijk uit te sluiten. Naast GfK-consumentenonderzoek bestaat de lezersmonitor ook uit tijdsbestedingsonderzoek over mediagebruik van het SCP en Europees onderzoek naar leesgedrag, Deze externe onderzoeken dienen als referentiekader.

12-6-2019